Qurban hayıtı – qayır-saqawat, miyrim-shápáát áyyyamı, diniy hám milliy, musılman áleminiń ullı bayramı bolıp tabıladı. Qurban hayıtı musılmansha jıl esabı -hijriy kalendarǵa kóre zulxijja ayınıń onınshı kúninde bayramlanadı. Bul aydıń dáslepki toǵız kúnindegi iygilikli ámeller menen onınshı kúni bayramlanatuǵın hayıtqa bólek tayarlıq kóriledi. Muqaddes dinimiz táliymatına kóre, zulxijja kirgennen keyin insan sawaplı hám iygilikli islerge kóbirek áhmiyet beriwi kerek. Bul kúnlerde ullı haj sıyınıwı ámelge asırıladı. Jurtımızdıń paraxatshılıǵı, xalqımızdıń párawanlıǵı hám jas áwladtıń kámalı ushın duwalar etiledi.
Bayram aldında Ózbekstan musulmanları basqarması Ulamalar keńesiniń 2021-jılda Ózbekstanda Qurban hayıtı namazın oqıw boyınsha pátiwası daǵaza etildi. Oǵan kóre, dúnyada húkim súrip atırǵan koronavirus infekciyası taǵı háwij alıp atırǵanlıǵı sebepli, kesellik tarqalıwınıń aldın alıw, epidemiologiyalıq jaǵdaydı jumsartıw maqsetinde Qurban hayıt namazı ornına úyde Zuho namazın oqıw usınıs etildi.
Rayonımızdıń xalqı da bul muqaddes bayramdı kóterińki ruwxlanıw, ózgeshe gózzallıq penen kútip alıp atır. Qurban hayıttıń aldıńǵı kúninde imom-xatiblar tárepinen xalıqqa múmkinshiligi barınsha kesellik tarqalıwınıń aldın alıw maqsetinde qurbanlıq góshi sadaqaların tarqatıwda karantin talaplarına qatań ámel etiwi, qayırqomlıq ilajların waqtınsha sheklew kerekligi usınıs etilip atır. Sonıń menen birge, jerleslerimizge marhumlardıń ruwxlarına etiletuǵın duwa pátiyalardı qatań túrde óz xojalıqlarında, shańaraq sheńberinde orınlawı, pátiyalarǵa barıwdan hám de ótkenlerdiń qábirlerin zıyarat etiwden keselliktiń tarqalıw qáwpi ótkenshe saqlanıp turıwları kerekligi túsindirilip atır.
Bunday jaǵdayda ayat, hádis hám sháriy qaǵıydalarda kórsetilgen usınıslarǵa ámel etiw buyırıladı. Sháriyat insanǵa zıyan jetiw múmkinshiligi kúsheygen waqıtta sıyınıwlardı jeńil tárizde orınlawǵa ruxsat beredi. Iyd namazı orınlanıwı shárt ámel bolǵanı sebepli búgingiday keshirimli jaǵdaylarda hayt namazın ótew saqıt boladı.
Koronavirus pandemiyası sebep karantin jaǵdayında hayıt namazı oqılmaǵanı ushın qurbanlıqtı tań atqannan baslaw kerek boladı. Jerleslerimiz hayıt kúni tańǵınamazın oqıǵanlarınan keyin, quyash shıqqannan keyin 4 rakat Zuho namazın oqıp, keyin qurbanlıq qılsa, jáne de sawaplı boladı. Qurbanlıq qılıw hayıttıń 3-kúnine shekem dawam etedi.
Qurbanlıqtıń úshten birin tarqatıw — bul materiallıq tárepten júdá toq, bay adamlarǵa tán ádetdur. Eger orta hallı, shańaraǵında kópshilik jasaytuǵın úy iyesi qurbanlıq qılsa, ol shańaraq aǵzaları menen qurbanlıqtı jewi sawap bolıp tabıladı. Yaǵnıy, qurbanlıq mánisinde, áwele, shańaraqqa tiyisli bayram jatadı. Ayırımlar qoy soyıw degende birge qosıp, sadaqa qılıwdı da názerde tutadı. Bul da tuwrı emes. Qurbanlıqtı soyıp, áwele, shańaraǵın, perzentlerin, ǵarrı ata-anasın kewilli etiw tuwrı ámel bolıp tabıladı. Onıń bir bólegin tarqatıwǵa kelsek, bul ámel zákat beriw múmkinshiligine iye bolǵan insanlar ushın mustahab, sawaplı bolıp tabıladı.
Elimiz boylap, ullı bayram – Qurban hayıtı zawqı gezbekte. Bul kún iygilikli ámeller hám insanıy pazıyletlerdiń jáne de zıyada bolıwına, shańaraqlarımız tatıwlıǵı, dasturxanlarımızdıń molshılıǵın kóbirek seziwge, shúkirlik etiwge baǵdarlaytuǵın sawaplı, payız-bereketli áyyyam bolıp tabıladı. Búgingi pandemiya sharayatınan kelip shıǵıp, hayıttı múmkinshiligi barınsha shańaraqta, shańaraq aǵzaları menen birge Quranı Kárim ayatlarınan quran oqıp, ótkenlerimiz ruwxı páklerine baǵıshlaǵan halda ótkeriw usınıs etiledi.
Áziyz jerlesler!
Ullıdan ullı bolǵan bul muqaddes kúnlerde Alladan jurtımızǵa tınıshlıq, xalqımızǵa salamatlıq, turmısımızǵa párawanlıq, payız, bereket tileyik.
Qurban hayıtı bársheńizge qutlı bolsın!
Baqbergen Nadirov
Taxtakópir rayonı “Xalıq” jami meshiti imam-xatibi