Ot jara keselligi bul ótkir juqpalı kesellik bolıp, awır intoksikaciya, dene ıssılıǵınıń kóteriliwi, septicemiya, teride jara payda bolıwı hám ayırım jaǵdaylarda ishek hám ókpe formasında payda boladı.
Ot jara júdá qáwipli kesellikler toparına kirip, usı kesellikti barlıq túrdegi awıl xojalıq haywanları, jabayı haywanlar hám adamlar juqtırıp alıwı múmkin. Úy haywanlarınan iri shaqlı hám mayda shaqlı haywanlar, at, eshek, túye hám bir qatar jabayı haywanlar kesellenedi. Quslar ot jara keselligi menen tábiyiy sharayatta kesellenbeydi. Ot jara keselligi qozǵatıwshısı eki sporalı hám vegetativ túrlerde ushırasadı. Adam hám haywan organiziminen tısqarıda, sırtqı ortalıqta yaki azıq-awqat ortalıqlarında spora payda etedi.
Spora forması hár túrli sırtqı ortalıqlarǵa, tásirlerge shıdamlı, ot jara keselliginiń vegetativ forması sırtqı ortalıqqa shıdamsız boladı. Ot jara keselligi sporasınıń sırtqı ortalıq tásirine júda shıdamlılıǵı – sırtqı ortalıqta tiri saqlanıp qalıwına tásir jasaydı. Topıraqta sporanıń qansha jıl saqlanıwı tolıq úyrenilmegen, ayırım maǵlıwmatlarǵa kóre, topıraqta bir neshe 100 jıllap saklanıwı da múmkin. Tuwrıdan tuwrı quyash nurı túsip turǵanda 20 kúnnen artıq jasaydı. Ot jara keselliginiń sporalarınıń sırtqı ortalıq tásirine júdá shıdamlılıǵı topıraqta bir neshe jıllar saqlanıwı adam hám haywanlardıń ot jara keselligi menen keselleniwine sebepshi boladı. Tábiyatta kesellik xaywanlarǵa ápiwayı jol menen, yaǵnıy ot jara sporaları menen zıyanlanǵan topıraqtaǵı ósimlik tamırların jegende juǵadı. Bunda as sińiriw aǵzaları silekey qabatları kesellik qozǵatıwshıları ushın kiriw dárwazası bolıp xızmet etedi. Sonday-aq, mallarǵa kesellik mal qoralarda sporalar menen zıyanlanǵan jem arqalı hám mallardı suwǵarıw dawamında juǵıwı múmkin.
Kesellengen haywan ólimi aldında dáslepki saatlarda awız, murın hám arqa shıǵarıw tesikleri arqalı quramında ot jara qozǵatıwshıları bolǵan qan aralas suyıqlıq ajıraladı. Úy sharayatında kesellengen haywanlardı májbúriy soyıw, terisin sılıw, góshin maydalaw, ishek-qarnın, gelle-tuyaqların tazalaw waqtında mal soyıwda qollanılǵan ásbap-ánjamlar (pıshaq, qanjar, tárezi, klyonka, h.t.b) ham topıraq kesellik qozǵatıwshısı menen zıyanlanadı. Kesellengen haywanlar adamlar ushın epidemiologiyalıq qáwip tuwdıradı. Bul kesellik epidemiologiyalıq baqlawlar nátiyjesine kóre, adamnan adamǵa juǵıw mexanizmi joqlıǵı sebepli, kesellik adamnan adamǵa juqpaydı.
Ot jara sporaları menen zıyanlanǵan gósh, gósh ónimleri, gelle-tuyaqları, qarın-ishekleri, teri, júni, suw, topıraq hám azıq-awqat ónimleri jeterli termik islew berilmesten jew nátiyjesinde adam organizmine kesellik qozǵatıwshısı túsedi.
Kesellengen yaki ólgen haywan ónimlerine islew bergende (qatnası) qoldaǵı mayda jaraqatlanǵan teri arqalı kesellik qozǵatıwshısı túsip, keselliktiń teri formasın keltirip shıǵaradı.
Eń kóp tarqalǵan teri formasınıń 98-99 payızında baqlanadı. Kóbinese deneniń ashıq bólimleri zıyanlanadı. Infekciyanıń kirgen ornında dáslep daq, papula, vezikuladan soń jara rawajlanadı. Búrge shaqqan izdi esletetuǵın kishi isik bir neshe saatlardan soń qızǵısh reńli papulaǵa aynaladı. 12-24-saattan soń barıp papulanıń ishi suyıqlıqqa toladı, bul suyıqlıq birazdan soń qarayıp, qantalasqanday kóriniste boladı. Qıshıw, qasıwdıń aqıbetinde (bazıda óz-ózinen) suyıqlıq jarıladı hám onıń ornında qara, túbi qońır, shetleri kóterilgen seroz-gemorragiyalıq awırıwsız jara payda boladı. Bir sutkadan soń jara 8-15mm.ge úlkeyedi.
Keselliktiń aldın alıw:
– ot jara keselligi eń aldı menen haywanlar arasında tarqalıwınıń aldın alıw kerek;
– aymaqlarda ot jara keselligi boyınsha epizootologiyalık tınıshlıqtı támiyinlemey turıp, epidemiologiyalıq tınıshlıqqa erisip bolmaydı;
-orınlardaǵı mal bazarlarda sharwa malları hám diyxan bazarlarda sharwashılıq ónimleri satılıwın qadaǵalawǵa alıw;
-awıl xojalıǵı hám úy haywanların veterinariya vrachlarınıń ruxsatısız soymaw;
-topıraq oshaqlarınıń epizootologiyalıq hám epidemiologiyalıq qáwipsizligin támiyinlew kerek.

Taxtakópir rayonlıq sanitariya-epidemiologiya tınıshlıǵı hám jámiyet salamatıǵı bólimi